NƯỚC NON CAO BẰNG

Phần 1: Thác Bản Giốc

Chập choạng tối, xe chúng tôi bắt đầu rời Hà Nội để len lỏi theo quốc lộ 3 nhỏ hẹp, ngoằn ngoèo và hut hút trong sương đêm. Thật tiếc vì trời tối thui nên chẳng thể ngắm đồng quê đồi núi ven đường.  Ngủ có lẽ là giải pháp tốt nhất để tránh phải thót tim với những khúc cua gấp zic zac nơi sườn đèo.  Nhưng ngủ cũng không dễ khi người cứ bị giật liên hồi như điệu twist vậy.

Trên đường băng qua Bắc Cạn, chúng tôi ngạc nhiên vì nhà cửa, hàng quán về đêm không đóng cửa, mà cũng chẳng có người coi, xe máy thì thấy vứt bên lề đường. Không biết vì an ninh ở đây tốt hay có trộm cắp cũng khó thoát trên con đường đèo độc đạo?

Nửa đêm, xe dừng lại trên đèo Gió, điểm cao nhất của Bắc Cạn. Tôi thích thú được thưởng thức lại hương vị đậm chát của trái mắc coọc sau bao năm, còn những người bạn miền Nam đi cùng mãi mới nghe ra cái tên kỳ quặc này.  Mắc- coọc cũng từa tựa lê, nhưng có cảm tưởng như lê rừng vậy. 

 Buổi sáng ở thị xã Cao Bằng thanh bình, êm ả. Sau khi điểm tâm với món đặc sản là bánh cuốn nóng cuốn trứng thả  vào nước hầm xương, xe chúng tôi hướng về biên giới Việt Trung.

Trong gập ghềnh đường đèo chênh vênh xuyên qua  rừng núi âm u trập trùng, tôi như vẳng nghe câu ca dao xưa ngậm ngùi về thân phận của người lính thú nơi biên ải:

Cái cò lặn lội bờ sông

Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non

Nàng về nuôi cái cùng con

Để anh đi trẩy nước non Cao bằng

 Bây giờ có đường nhựa, lại đi xe hơi thế này mà còn thấy thăm thẳm, mịt mùng, người xưa chắc đã cất lên câu ca  não nùng "nước non Cao Bằng" này  trong buổi chia ly  với một nỗi niềm nghẹn ngào lắm. Đi rồi chắc khó có ngày về...

Phải chăng chốn thâm sơn cùng cốc thường là kỳ vĩ?!

Tôi nhớ mang máng sách tập đọc lớp 1 xưa có một bài mở đầu thế này : “Con sông Quy Xuân chảy qua biên giới Việt Trung, đến ….. thì đột ngột đổ xuống tạo thành thác Bản Giốc”.  Và giờ đây tôi bồi hồi đứng nơi dòng thác ấy.

Chẳng biết có nên viết là bản Dốc không vì muốn đến thác thì phải xuống  một con dốc. Thực ra cũng không thấy bản ở đó, chỉ  thấy một cái biển to đón chào, một cái quầy thu tiền vé và một cái shop bán hàng...Tàu. Anh bạn tôi đã từng đến đây nên có kinh nghiệm: phải mua nón đội chứ không sẽ nắng lắm đấy. Tưởng nón Chúp đóp chính hiệu của người Tày, nhưng dọc đường đi nghe dân địa phương nói đó cũng là hàng Tàu. 

Đội cái nón Tàu chông chênh liếc sang biên giới Tàu thấy cái cổng "Thiên Triều uy nghi":
 

 

 

Ngượng nghịu hướng máy ảnh về nơi đất mình mà thấy ...ngượng nghịu và nghèn nghẹn...

 

 

Chỉ bớt đi một chút hoang phí là đủ tiền làm cho điểm du lịch nổi danh nơi địa đầu Tổ quốc này những ki-ốt  chắc chắn hay ít ra cũng là những quán tre duyên dáng hơn những túp lều lụp xụp này để đón chào du khách thập phương.  Rừng núi bạt ngàn tre nứa, vậy mà chẳng thể tìm thấy một sản phẩm thủ công địa phương nào là đồ lưu niệm gợi nhớ Cao Bằng. Không thấy trên các sạp hàng có bóng dáng cây đàn tính, một nếp nhà sàn nhỏ nhắn hay những búp bê người dân tộc, gần như tất cả là hàng Tàu... 

 

Chỉ có thiên nhiên hào phóng có thể bù đắp những ấm ức tinh thần. Bỏ lại sau lưng những quán xá xô bồ, tôi đứng chết lặng trước bức tranh thiên nhiên hùng vĩ.

 

 

 

Cánh đồng lúa xanh ngắt ven chân thác như một lời khẳng định ngọt ngào: Trời xanh đây là của chúng ta, đất nước đây là của chúng ta! Mong cho lúa sẽ còn mãi ở nơi này.

Cánh đồng lúa ấy cũng là nét làm tôi cảm nhận thác Bản Giốc khác với những ngọn thác Tây Nguyên mà tôi đã gặp.  Giá như tôi có thời gian trở lại nơi đây vào mùa lúa chín vàng....

 

 

Trên dòng sông xanh ngắt, hiền hòa dưới chân thác, tấp nập những bè mảng như du thuyền đưa khách sang sông. Thế này là vượt biên đấy nhỉ!

 

 

 

Yêu nhau mấy núi cũng trèo

Mấy sông cũng lội, mấy mèo cũng mang !

 

Hổng biết anh bạn mũ đỏ đang chăm chú nhìn gì trên sông?

 

 

Khi những tia nước từ dòng cao rơi xuống, văng lên không trung rồi phả vào mặt người làm dịu  bớt cái nắng gay gắt ban trưa, tôi đứng và thầm thì : thác Bản Giốc ơi, thế là cuối cùng ta đã đến....(còn tiếp)